Wiskundemeisjes

Zoals jullie inmiddels wel weten is de Riemann-hypothese een van de grote onopgeloste problemen in de wiskunde. Pas schreven we nog dat de hypothese 150 jaar geleden geformuleerd werd.

Er is goed nieuws voor iedereen die in 5 of 6 VWO zit en wiskunde B1,2 volgt: de webklas over de Riemann-hypothese van de UvA, begeleid door Jan van de Craats, gaat weer van start! Een webklas duurt ongeveer tien uur, verdeeld over vier weken, en gebeurt helemaal online. De omschrijving van de website:

De Riemann-hypothese is het belangrijkste open probleem van de wiskunde. Als je dat oplost, word je wereldberoemd, en bovendien verdien je de prijs van één miljoen dollar die er voor is uitgeloofd.

De Riemann-hypothese heeft te maken met de rij van alle priemgetallen, de gehele getallen groter dan 1 die alleen maar deelbaar zijn door 1 en door zichzelf: 2, 3, 5, 7, 11, 13, 17, 19, 23, 29, 31, 37, ….

Hoe liggen de priemgetallen verspreid tussen de andere getallen? Hoeveel priemgetallen zijn er? Hoeveel priemgetallen zijn er van honderd cijfers? Van duizend cijfers? Bernhard Riemann schreef hierover in 1859 een baanbrekend artikel. Daarin formuleerde hij ook zijn beroemde vermoeden, min of meer als een losse opmerking terzijde. Maar niemand heeft het nog kunnen oplossen.

In deze webklas leer je van alles over priemgetallen. Maar ook over complexe getallen, oneindige rijen, oneindige reeksen en oneindige producten. En over differentiëren en integreren. Je maakt kennis met de meest fantastische en uitdagende stukken wiskunde die er zijn.

Verdere informatie en de mogelijkheid om je aan te melden vind je hier (en klik door in de linkerbalk naar "Meedoen" en "Webklas kiezen").

Op donderdag 9 april organiseert de afdeling wiskunde van de VU een symposium ter gelegenheid van het afscheid van opleidingsdirecteur Freek van Schagen: Vroeger was alles beter... Het symposium gaat over aansluitingsproblematiek in het wiskundeonderwijs. De lijst van sprekers belooft een interessante middag!

13.45 Welkom door voorzitter Teun Koetsier
13.50 Jan van de Craats (UVA): Het ABC van de aansluiting
14.15 Jan van Maanen (Freudenthal Instituut): Over aansluiters en aangeslotenen
14.40 Discussie
14.50 Pauze
15.10 Jan Aarts (emeritus TUD): BaMa aansluiters de maat genomen
15.35 Freek van Schagen (VU): Breuken in de wiskundeopleiding
16.00 Discussie
16.05 Formeel intermezzo: Jan van Mill (VU) en anderen
16.20 Sluiting: Freek van Schagen en voorzitter
16.30 Borrel

Kijk hier voor verdere informatie. Aanmelden is verplicht.

Jeanine kondigde eerder de lezingenreeks Wiskunde - niet alleen voor nerds aan. Inmiddels kun je alle presentaties online terug kijken op de site van Studium Generale in Utrecht. Goed nieuws dus voor iedereen die er niet bij kon zijn. Zelf vind ik vooral het grote groentegala van Vincent van der Noort een aanrader!

Dit najaar organiseert Studium Generale van de Universiteit Utrecht een reeks over wiskunde. Vier leuke wiskundigen (waaronder Ionica) geven aansprekende voordrachten!

Van de website:

Wiskunde laten vallen omdat je er later toch niets aan hebt? Jammer. Wiskunde is namelijk hartstikke handig en direct toepasbaar in het dagelijkse leven. Zo kan het je helpen bepalen op welk moment je beter compromissen kunt sluiten in je relatie en wanneer je juist voet bij stuk moet houden. Wiskunde kan aantonen hoe en op wie je het best kunt stemmen in een democratie en het kan je waardering voor kunst laten toenemen. En het oplossen van wiskundige problemen is soms zelfs even spannend als een misdaadroman.

In deze vierdelige lezingenreeks zullen wiskundigen laten zien hoe alomtegenwoordig wiskunde is en hoeveel plezier er aan te beleven valt.

Het programma:

Woensdag 29 oktober:
De wiskundige onmogelijkheid van democratie door Vincent van der Noort

Woensdag 5 november:
De overeenkomst tussen wiskunde en kunst door Jan van de Craats

Woensdag 12 november:
Wiskunde als misdaaddroom door Robbert Dijkgraaf

Woensdag 19 november:
Liefde en wiskunde door Ionica Smeets

Elke keer van 20.00 uur tot 21.30 uur in de Aula van het Academiegebouw, Domplein 29, Utrecht.

Zoals jullie misschien wel weten (en anders kun je hier een eerder stukje van ons lezen) is de Riemann-hypothese een van de belangrijkste onbewezen vermoedens in de wiskunde. Als je het vermoeden weet te bewijzen word je niet alleen wereldberoemd, maar krijg je ook nog eens een miljoen dollar. De Riemann-hypothese is namelijk een van de Millennium Problems, waarvoor de Clay Foundation in 2000 grote prijzen heeft uitgeloofd.

De Riemann-hypothese zegt iets over de nulpunten van de zogenaamde Riemann-zèta-functie (namelijk dat alle niet-triviale nulpunten van de Riemann-zèta-functie in het complexe vlak allemaal op één lijn liggen: de lijn van complexe getallen die als reëel deel 1/2 hebben). Hoe moeilijk dit ook allemaal klinkt: het vermoeden wordt al wat concreter als je naar het volgende filmpje kijkt, gemaakt (en naar ons gemaild) door Paul-Olivier Dehaye, waar je de nulpunten inderdaad netjes op een rijtje ziet staan.

Voor wie echt iets wil weten over de Riemann-zèta-functie en de Riemann-hypothese: een jaar of twee geleden organiseerde de UvA een webklas voor scholieren over dit onderwerp. De lesbrieven van die webklas (geschreven door Roland van der Veen en Jan van de Craats) zijn gelukkig nog online te vinden: hier! Op zijn website belooft Jan van de Craats dat er modeluitwerkingen beschikbaar zijn, aan te vragen via e-mail. Klik hier voor een korter artikel over hetzelfde onderwerp, ook van van Jan van de Craats.