Wiskundemeisjes
Deze column verscheen afgelopen weekend in de Volkskrant Met dank aan mijn onvolprezen boekhouder Marina Clausing die meedacht over de juiste vergelijking..
Beste congres-organisatie,
Wat leuk dat jullie me vragen voor een lezing, natuurlijk kan ik een verhaal vertellen over onverwachte toepassingen van wiskunde! Het is alleen jammer dat jullie geen budget hebben voor sprekers. Jullie boeken voor je congres een prachtig landgoed, huren een dure cateraar, maar de inhoud moet bijna gratis komen. Dat is toch merkwaardig. Ik kan als zelfstandige geen lezing komen geven voor 150 euro. Ik zal nog één keer uitleggen wat een fatsoenlijk tarief is.

Zie mij eens lekker staan op dat podium.
Laten we eens kijken naar wat iemand in loondienst kost. Neem mijn oude studievriend Bert, hij verdient 3.600 euro bruto per maand. Dat is bovenmodaal, maar voor onze werkervaring en opleidingsniveau onder het gemiddelde. Voor zijn werkgever komen er bovenop dat brutoloon nog werknemersverzekeringen, sociale premies en vakantiegeld. Bij elkaar zijn de werkgeverskosten ongeveer 59.000 euro per jaar. En dan heb ik de bonus van Bert nog niet eens meegeteld.
Bert heeft ook een mooie werkplek, een telefoon, laptop plus een hele lading kantoorspullen van de zaak en hij mag diverse onkosten declareren. Moet hij naar een vergadering in Sneek? Zijn baas betaalt de reiskosten, eten onderweg en als het nodig is een hotel. Zeg dat al dit soort kosten nog eens zesduizend euro per jaar zijn. Dan komen we voor een werkgever op 65.000 euro aan kosten.
Hoeveel kost Bert daarmee per uur? Hij werkt full-time, maar lang niet al zijn uren zijn declarabel. Hij maakt regelmatig eens praatje bij de koffie-automaat of zit even voor zich uit te staren. Verder zijn er vergaderingen, cursussen, het beantwoorden van talloze emails, het oplossen van computerproblemen en al die andere dingen die naast zijn eigenlijk werk moeten gebeuren. Daarnaast gebruikt Bert zijn volle zesentwintig vakantiedagen en ligt hij wel eens met griep in bed. Zeg dat hij uiteindelijk duizend uur declarabel werk per jaar overhoudt. Dan kost Bert zijn werkgever uiteindelijk per uur 65 euro. Uit betrouwbare bron weet ik dat Bert het dubbele kost als hij eens aan een ander bedrijf wordt verhuurd.
Het lijkt me dus zeer redelijk dat ik als zelfstandige 65 euro per gewerkt uur reken. Op het eerste gezicht houd ik meer geld over dan Bert, maar ik heb veel meer onzekerheid en kosten dan hij (en leuker werk, dat dan weer wel). Mijn arbeidsongeschiktheidsverzekering is duurder dan die van een werknemer en pensioen moet ik op een of andere manier zelf opbouwen. Verder gaan opdrachtgevers wel eens failliet of krijg ik een tijdje domweg geen opdrachten terwijl Berts loon elke maand binnenkomt. Kortom: 65 euro per uur is echt het minimum.
Probeer nu eens te schatten hoeveel tijd een lezing op jullie conferentie me kost. Ik moet de vorm en inhoud met jullie overleggen, de juiste voorbeelden opduiken, een presentatie maken en oefenen. Op de dag zelf kom ik naar jullie afgelegen landgoed (in totaal vijf uur reizen), ben ik een uur van tevoren aanwezig om de techniek te testen en blijf ik op verzoek van jullie nog tot na de pauze zodat ik vragen kan beantwoorden. Na afloop stuur ik jullie netjes mijn presentatie en aanvullende informatie voor de deelnemers. Alles bij elkaar kost dit me makkelijk twee complete dagen. Reken zelf maar even uit voor welk bedrag jullie me kunnen boeken.
Hopelijk tot ziens,
Ionica
ps Zoals ik al schreef is 65 euro per uur het absolute minimum. Niet schrikken als ik af en toe wat meer vraag dus.
Deze column verscheen afgelopen weekend in de Volkskrant.
Beste E.L. James,
De verkoopcijfers van uw Vijftig tinten grijs-trilogie zijn ongelooflijk. Elke maand vliegen er meer dan een miljoen van uw boeken over de (digitale) toonbank. In Engeland verkocht uw reeks beter dan alle zeven Harry Potters bij elkaar. Hier Nederland bezet u al weken de volledige top drie van de bestsellerslijst.
Kunt u zich nog iets voorstellen bij die aantallen? Bent u eigenlijk goed met getallen? Er viel me namelijk een klein dingetje op in uw romans. Uw hoofdpersoon Christian Grey is jong, knap, dominant, slim en niet te vergeten stinkend rijk. Terloops laat hij vallen dat hij honderdduizend dollar per uur verdient. Pardon? Is Christian Grey daar soms een beetje aan het opscheppen?
Ik heb eens voor u gekeken wat de bestbetaalde directeur in Verenigde Staten op dit moment verdient. Volgens het Amerikaanse zakenblad Forbes is dat John H. Hammergen, hij krijgt een slordige 131 miljoen per jaar. De immer goedgeklede Ralph Lauren verdient als nummer twee op de lijst ongeveer 67 miljoen per jaar. Als Christian Grey vijftig weken van veertig uur werkt (hij moet natuurlijk ook genoeg tijd houden om zijn vriendin Ana over de knie te leggen), dan verdient hij 200 miljoen dollar in een jaar. Dat is meer dan de twee bestbetaalde Amerikaanse directeuren bij elkaar.
Ach beste mevrouw James, een uurtarief van honderdduizend dollar is ook moeilijk voor te stellen. Als Christian Grey bukt om een dollar op te rapen, dan had hij in die tien seconden ook ruim 277 dollar kunnen verdienen. En toch zijn er mensen die inderdaad zulke bedragen per uur verdienen. Al is het dan niet een gewoon salaris, maar een ingewikkelde constructie van aandelen en vermogen. Bill Gates heeft nu bijvoorbeeld 69 miljard dollar, maar vorig jaar had hij slechts 56 miljard. In één jaar verdiende hij dus 13 miljard. Als je dat terugrekent (waarbij het geld als een continue stroom vierentwintig uur per dag binnenkomt), dan verdiende Gates iets minder anderhalf miljoen dollar per uur. Daarbij vergeleken is Christian Grey maar een armoedzaaier. Zo laat u mooi zien dat het vrouwen heus niet alleen om het geld gaat.

Lezeres geschokt door dampende sex-scène. Of door de stijl van het boek, dat kan natuurlijk ook.
Zelf lijkt u hard op weg om de bestverkopende auteur aller tijden te worden. Heeft u uw eigen uurloon wel eens uitgerekend? Ik zal u even helpen: als u een dollar per boek krijgt, dan heeft u inmiddels twintig miljoen dollar aan royalties verdiend. U kreeg ook nog eens vijf miljoen dollar voor de filmrechten. Hoeveel tijd zou het schrijven u gekost hebben? Misschien een uur of drieduizend? Dan zit u nu zelf daarvoor op een uurloon van een slordige achtduizend dollar en dat zal nog wel verder stijgen. Natuurlijk bent u daarmee nog geen Christian Grey of Bill Gates, maar ik denk dat er heel wat ondernemers stinkend jaloers zijn op uw idee om een bouquetreeks als literatuur te verkopen.
Met onderdanige groet,
Ionica