Wiskundemeisjes

Deze week ben ik weer op wiskundekamp met Vierkant voor wiskunde. Om jullie mee te laten genieten van al het leuks dat we gaan doen, zullen hier deze week (net als in eerdere jaren) wat kleine puzzeltjes van het kamp verschijnen.

Leugenaars

Acht begeleiders voeren een toneelstukje op. Sommige spelen de rol van leugenaar, de andere die van waarheidsspreker. Aan jullie de taak om vast te stellen wie er liegt en wie niet!

Michiel zegt: "Minstens 1 van ons liegt."
Arjen zegt: "Minstens 2 van ons liegen."
Maurice zegt: "Minstens 3 van ons liegen."
Aldo zegt: "Jos is niet het oudst."
Willem Jan zegt: "Minstens 5 van ons liegen."
Johan zegt: "Minstens 6 van ons liegen."
Jos zegt: "Ik ben het jongst en Vincent is het oudst."
Vincent zegt: "Ik ben het oudst en Jos is het jongst."

Er is een mooie anekdote over een som die [Paul] Dirac op de lagere school moest maken, een voorafschaduwing van zijn briljante vondst twintig jaar later. (U mag gerust meerekenen.)

Er waren drie vissers - misschien waren het wel gecijferde Pirahã. Ze hadden een berg vissen gevangen. Hoeveel? Genoeg! 's Nachts werd een van de vissers bang wakker en wilde er met zijn rechtmatige deel van de buit tussenuit gaan. Hij sloop naar de stapel, maar zag dat de buit niet eerlijk niet door drie te delen was. Dat lukte wel als hij één vis in de Amazone teruggooide. Vervolgens werd de tweede visser wakker. Ook hij moest eerst een vis weggooien voordat hij met een derde deel kon wegsluipen. Ten slotte herhaalde ook de derde visser deze handelingen. Vraag: wat is het kleinste aantal vissen waarvoor dit verhaal klopt? De jonge Dirac antwoordde zonder haperen: 'Min twee.'

Dit soort anekdotes alleen al vormen een prima reden om Blikwisselingen van Robbert Dijkgraaf te kopen. Bovendien kan Dijkgraaf als geen ander moeilijke ideeën uit de natuurkunde en wiskunde begrijpelijk uitleggen. In deze verzameling columns schrijft hij over allerlei uiteenlopende onderwerpen, van Bourbaki tot Dada en van Cito-toets tot CERN.

Niet alle columns zijn even sterk en als je ze allemaal achter leest dan wordt het soms wat voorspelbaar. Maar dat is muggenziften, want er staat zoveel interessants in deze bundel. Ik heb twaalf bladzijden gemarkeerd omdat er iets staat dat ik wil onthouden of verder uitzoeken. En Dijkgraaf kan natuurlijk nog steeds ontzettend goed en vlot schrijven, met leuke kleine grapjes en slim gevonden metaforen. Rennen dus naar de boekhandel!