Wiskundemeisjes

A beautiful mind

Eindelijk las ik A beautiful mind van Sylvia Nasar. Jaren geleden zag ik de film, maar het boek is (zoals gebruikelijk) veel beter.

Nasar heeft een boel feiten boven tafel gekregen en vertelt zeer aanstekelijk het levensverhaal van wiskundige John Nash. Voor wie het niet weet: Nash doet in zijn jonge jaren briljant werk en krijgt nét niet de Fields medaille. Rond zijn dertigste raakt hij echter in de ban van waanideeën en dwaalt hij steeds meer af van de echte wereld. Nash wordt behandeld voor schizofrenie, maar tientallen jaren is hij bezig met obsessieve complottheorieën en loopt hij als een soort zombie door de wiskundige wereld. Wonderlijk genoeg is hij in de loop der jaren langzaam hersteld en op latere leeftijd is hij niet wereldvreemder dan de gemiddelde wiskundige. In 1994 wordt zijn werk in de speltheorie alsnog bekroond met de Nobelprijs voor Economie.

Tegen mijn verwachtingen in vond ik A beautiful mind een echte page-turner. Nasar schrijft vlot en aanstekelijk. Het leven van Nash leest als een roman, daarnaast vond ik het ontzettend interessant om allerlei nieuwe dingen over (voor mij) bekende wiskundigen te ontdekken. Neem dit stukje over Kenneth Arrow  en het onstaan van de door hem bewezen verkiezingsparadox (pdf):

The assignment was to demonstrate that it was okay to apply game theory, which is formulated in terms of individuals, to aggregrations of many individuals, namely nations. Arrow was aked to write a memorandum showing how it could be done. As it turned out, the memorandum became Arrow's dissertation [...] ``That was it! It took about five days to write in September 1948," he recalled. ``When every attempt failed I thought of the impossibility theorem."

Is er dan niets aan te merken op het boek? Jawel, de wiskunde zelf komt er wat karig vanaf, de weinige wiskundige ideeën die voorkomen worden niet of belabberd uitgelegd. Om echt iets leren over speltheorie of ander werk van Nash kun je beter een ander boek lezen. Ook wordt er soms iets te veel achtergrondinformatie gegeven over bijfiguren. Mijn co-promotor vond dat sommige details in het boek te persoonlijk en enigszins genant waren. Maar ik, roddelzuchtig als altijd, vond dat juist zo goed. Ik hoop dat Nasar nog een wiskundige biografie zal schrijven. Van Perelman, Grothendieck of Conway bijvoorbeeld.

ps Deze recensie schreef ik enkele weken geleden, voor ik Nasar en Nash ontmoette. Inmiddels weet ik dat Nasar waarschijnlijk niet nog een biografie gaat schrijven, omdat de meeste wiskundigen `hooguit 10.000 woorden waard zijn'.

9 reacties op “A beautiful mind”

1. Louis:
   maandag 27 oktober 2008 om 12:55

   Ik weet niet goed of je sociale keuzetheorie en/of speltheorie (zeker de niet-cooperatieve variant) als wiskunde kan bestempelen.

   Wat zeker wel waar is, is dat een krachtige stelling als het onmogelijkheidstheorema van Arrow op een verbluffend eenvoudige wijze bewezen is. Daar valt enkel respect op te brengen voor de intellectuele prestatie van Arrow (dit geldt uiteraard ook voor veel andere ...).

2. Albert:
   maandag 27 oktober 2008 om 22:09

   Wow, komt er ook een stukje over die ontmoeting?

3. Martijn:
   dinsdag 28 oktober 2008 om 09:28

   Nasar gaf kort na het verschijnen van de film een lezing in Nijmegen; een interessante lezing, maar ik vond dat ze Nash erg fanatiek verdedigde als het ging om vermoedens van homoseksualiteit. Ik heb het boek toen wel gekocht -en laten signeren- maar nooit gelezen. Ik denk vooral omdat ik jammer vond (en vindt) dat wiskundigen vooral interessant lijken voor biografen als ze aan wat anti-sociale vooroordelen voldoen (zie ook Erdos, Godel).

4. Ionica:
   dinsdag 28 oktober 2008 om 13:06

   @Albert: Zeker! Ik heb al twee artikelen over de ontmoeting geschreven. Ik wacht tot die elders gepubliceerd zijn en dan zet ik ze ook hier.

   @Martijn: Ik snap wel dat wiskundigen alleen interessant zijn voor biografen als ze iets vreemds hebben. Anders voegt een biografie weinig toe en kun je beter alleen het wiskundige werk bundelen.

   Ik vind het vooral jammer dat in biografieën vaak een wat eenzijdig beeld wordt geschetst. Er worden natuurlijk net die anekdotes gekozen die in het verhaal passen. Iedereen doet wel eens iets dat anti-sociaal of juist heel aardig is, de selectie bepaalt het beeld. Ik vind het ook irritant als het lijkt of veel beroemde mensen aan de lopende band slimme dingen zeiden en deden. Ze zullen toch ook wel eens een mindere dag gehad hebben?

5. Harm:
   woensdag 29 oktober 2008 om 12:40

   We willen natuurlijk wel alles weten over je onmoeting met de legendarische Nash.

6. Harm:
   woensdag 29 oktober 2008 om 12:42

   Trouwens wel raar dat er een plaatje van Russel Crow op het boek staat, gelukkig heb ik een uitgave van voor de film.

   ps is het antwoord op de spam vraag (tot nu toe) altijd 10?

7. Marco:
   woensdag 29 oktober 2008 om 16:31

   Ik ben ook zeer benieuwd naar de verhalen over de ontmoeting. Hoe lang moeten we daarop wachten?

   @Harm: Nee hoor, het is 8.
   (m'n bericht met "Ja inderdaad" werd tegengehouden door het spamfilter)

8. Wiskundemeisjes » De favoriete (nog levende!) wiskundige van… (27 1/2):
   donderdag 27 november 2008 om 11:17

   [...] vroeg voor deze editie aan John Nash welke nog levende wiskundige hij [...]

9. Speltheorie:
   zaterdag 24 april 2010 om 15:22

   Voor wie meer over speltheorie wilt lezen:
   http://mvanpaesschen.ruhosting.nl/game_theory.htm

   Met o.a. links naar de gametheory lessen op Yale (video).

Plaats een reactie