Wiskundemeisjes

Aanstaande dinsdag geeft Marcus du Sautoy, die we eens naar zijn favoriete (nog levende!) wiskundige vroegen, een publiekslezing over zijn net vertaalde nieuwe boek Het symmetrie-monster (Finding Moonshine).

Hoe is het om door een briljante ingeving een eeuwenoud wiskundig vraagstuk op te lossen? En om, tien minuten later, erachter te komen dat je daarbij een denkfout hebt gemaakt? In "Het symmetrie-monster" gaat wiskundige Marcus du Sautoy op zoek naar het geheim van een van de belangrijkste natuurverschijnselen.

De lezing is op dinsdag 14 april om 17:30 in de Doelenzaal van de Universiteitsbibliotheek van Amsterdam. Toegang is gratis, maar wegens het beperkte aantal plaatsen moet je je wel aanmelden via een berichtje. Wij hebben er al zin in!

En wie snel is kan nu live inschakelen voor een presentatie van Marcus du Sautoy over het werk van John Tate.

Enne...Lenny is de overtuigende winnaar van de Abelprijstoto 2010, gefeliciteerd!

Na de kijktip van gisteren nu een luistertip! Op de site van de BBC kun je het deze week uitgezonden Unintended Consequences of Mathematics terugluisteren. Melvyn Bragg praat met gasten John Barrow, Colva Roney-Dougal en Marcus du Sautoy over onverwachte/onbedoelde/oneigenlijke gevolgen van wiskunde. Bijvoorbeeld hoe derdegraadsvergelijkingen uiteindelijk leidden tot wisselstroom - en de elektische stoel. Ik ga snel luisteren, voor de aflevering weer offline gaat!

Kijk voor meer oneigenlijk gebruik trouwens ook eens bij het fijne Museum of Unintended Use.

Op Twitter zijn inmiddels al heel wat wiskundigen te vinden. Hierbij een lijstje van wiskundigen die ik interessant vind om te volgen.

• Marcus du Sautoy was de reden dat ik me aanmeldde bij Twitter. Hij bericht over toffe wiskunde en dingen die hij meemaakt als hoogleraar Publiek Begrip van Wetenschap .
• John Allen Paulos wint in elk geval in de categorie "grappigste bio": Math prof., author (Innumeracy, Irreligion, etc.), ABCNews columnist and ... (margin too small). ;-)
• Dave Richeson geeft veel leuke links en tips.
• Ivars Peterson is een levende legende en alleen daarom al het volgen waard.
• The Mathematical Association of America is natuurlijk geen wiskundige, maar hoort met de lawine aan wiskundige nieuwtjes wel op deze lijst.

De wiskundemeisjes zijn zelf ook op Twitter te vinden, maar wij schrijven daar vooral over andere dingen dan wiskunde. Wie ons desondanks wil volgen, hier vind je ons: Jeanine en Ionica.

Een cartoon van Cathy Wilcox over het ontstaan van die prachtige Islamitische mozaïeken! (Gevonden via Marcus du Sautoy.)

Twee weken geleden kondigden we hier aan dat we twee exemplaren van Het symmetrie-monster van Marcus du Sautoy mochten verloten (met dank aan Uitgeverij Nieuwezijds). Er smeekten in totaal 106 mensen "Geef mij dat boek!".

Jeanine en ik gebruikten onderstaande Random Widget om de winnaars te bepalen.

De winnaars zijn: nummer 29 en 69, oftewel Louis en digitalcow. Gefeliciteerd! Mail ons je adres en de boeken komen naar jullie toe.

Voor wie heel teleurgesteld is: koop voor 24,95 zelf Het symmetrie-monster bij Bol.com (of bij een mooie boekhandel natuurlijk).

Kennislink vroeg haar lezers naar hun favoriete wetenschappelijk verantwoorde zomerboek. Er kon gekozen worden uit negen titels.

En de winnaar is...tromgeroffel...

Het symmetrie-monster van Marcus du Sautoy! De redactie van Kennislink schrijft: "Klaarblijkelijk vinden onze lezers wiskunde de ideale manier om in de vakantie lekker te ontspannen. Van de 322 geldige stemmen haalde Du Sautoy er maar liefst 72 binnen."

We hebben goed nieuws voor jullie, want van Uitgeverij Nieuwezijds mogen we twee exemplaren van dit prachtige boek (zie ook onze eerdere recensie) verloten onder onze lezers.

Meedoen aan deze zomerprijsvraag is makkelijker dan ooit: laat bij dit bericht een reactie achter met je naam en "Geef mij dat boek!" (en vul je email-adres correct in). Reageren kan tot 10 augustus, op die dag zwengelen Jeanine en ik random.org aan om twee winnaars te kiezen!

Wie niet kan wachten, kan hier het boek alvast zelf bestellen.

Gisteren stond er een mooi artikel van Marcus du Sautoy in The Guardian: The secret life of numbers. Hij merkt op dat zijn 13-jarige zoon op school bij Engels grammatica leert, en vocabulaire, maar ook leert dat die ingrediënten het gereedschap zijn om grote literaire werken te maken en te lezen. Bij wiskunde houdt het op bij het gereedschap: hij leert percentages, staartdelen, de beginselen van de algebra en meetkunde. Maar het wiskunde-curriculum zal hem op school waarschijnlijk nooit laten zien hoe deze gereedschappen in de wiskunde tot de creatieve hoogtepunten leiden. De meeste mensen zien op school nooit wat wiskunde echt is.

En dat is jammer, vindt Du Sautoy: "Mathematics could come alive for so many more people if it wasn't kept behind walls." Om daarmee te beginnen heeft hij een foto-serie op de site van The Guardian gemaakt: Mathematical shapes in action, met foto's van gebouwen met een wiskundig tintje.

Du Sautoys artikel laat aan de andere kant ook zien hoe een bevlogen docent, die op het juiste moment een leerling weet te inspireren, van grote invloed kan zijn. Leuk leesvoer voor docenten, dus!

In The Times van gisteren stond een artikel over de GCSE's. Die afkorting staat voor General Certificate of Secondary Education, een certificaat dat Engelse scholieren per vak kunnen halen als ze 15 of 16 jaar oud zijn. Al 21 jaar lang slagen elk jaar meer leerlingen voor GCSE's dan het jaar ervoor. Komt dat doordat de examens makkelijker zijn geworden? Wordt er gewoon beter les gegeven? Of worden de leerlingen alleen nog maar op de examens voorbereid?

Lees de hele discussie zelf in het artikel. Maar wat voor ons het interessantste is, is dat Marcus du Sautoy twee wiskunde-examens met elkaar vergelijkt: dat van 1988 en dat van 2008. De conclusie van Du Sautoy is dat het zo'n vaart niet loopt, de examens zijn niet makkelijker geworden:

The curriculum being examined is similar. You have got questions about probability, symmetry transformations and solving equations. But I think there is a genuinely different feel to the paper of 2008.

Now, students are expected and challenged to think about how they are applying the mathematics. 1988 feels more like the application of techniques that the student has learnt.

For example, question 10 from the 1988 paper requires simply plugging numbers into an equation given at the beginning of the paper to calculate the volume and surface area of a tin of baked beans. In contrast, question 23 from the 2008 paper requires combining ideas of geometry and algebra in an analytical way to find the relationship between lengths in the cone and cylinder. The 1988 paper also shows more evidence of trying to get “down with the kids”, with references to Doctor Who and the Muppets. In 2008 they seem to be trying to engage children with the maths rather than the Muppets.

Het hele schoolsysteem is anders in Groot-Brittannië, dus het lijkt me niet zo zinvol om deze examens met de Nederlandse te gaan vergelijken, maar wat ik wel een interessante vraag vind: hoe zijn de wiskunde-examens in Nederland veranderd? Ik heb zelf vorig jaar het VWO-eindexamen wiskunde B1,2 gedaan voor de Volkskrant en had de indruk dat het examen wat makkelijker was dan mijn eigen eindexamen wiskunde B, vooral omdat veel van wat je nodig had in feite op de formulekaart te vinden was en de grafische rekenmachine ook nog een boel voor je kon oplossen. Maar het kan best zo zijn dat mijn indruk niet terecht was.

De mensen die het antwoord op deze vraag waarschijnlijk het beste weten, of er in ieder geval een mening over zullen hebben, zijn de wiskundedocenten. Dus: docenten onder onze lezers, leef je uit in de comments! Zijn de wiskunde-examens de afgelopen jaren of decennia makkelijker geworden, of alleen anders, of zijn ze eigenlijk zo ongeveer hetzelfde gebleven? En wat vinden jullie daarvan?